DESIGN IN ACTION
GIDE DUNDEE 2012
Voor de negende keer verzamelden studenten en docenten van zeven Europese academies zich voor de jaarlijkse GIDE-workshop. Ze waren te gast bij het Duncan of Jordanstone College of Art and Design in de Schotse universiteitsstad Dundee en het thema, Design in Action, was geïnspireerd op het Victoria & Albert at Dundee, een centrum in wording voor design, naar een spectaculair ontwerp van de Japanse architect Kengo Kuma.
GIDE (Group for International Design Education) werd in 2003 opgericht door enkele samenwerkende interieuropleidingen in Europa waarvan er nu nog twee partners over zijn, het Britse Leeds College of Art en het Vlaamse Lessius Mechelen (Design & Technologie). Naast deze ‘anciens’ telt de groep nu vijf andere opleidingen uit Maagdenburg, Milaan, Lugano, Ljubljana en Dundee. De vertegenwoordigde creatieve diversiteit bleek de eerste ochtend al uit de presentaties van het huiswerk rond het vorige thema Creativity for Local Enterprises die de studenten in Pecha Kucha-vorm naar voren brachten. Drie keynote speakers, de professoren Tom Inns, Georgina Follett en Mike Press, leidden de nieuwe workshop Design in Action in, voor ruim 120 aankomend ontwerpers en hun professionele begeleiders.
Kengo Kuma: Schets Victoria & Albert at Dundee
Follett – een van de kwartiermakers van het nieuwe V&A at Dundee – uitte zich hoopvol over de inzichten die de GIDE-workshop zou opleveren. De workshop spiegelde de ambities van het toekomstige centrum en de deelnemers werden opgeroepen om "het design in action aspect van het V&A gebouw in Dundee speels te exploreren, te interpreteren en er een creatief antwoord op te formuleren." Om hen hierbij te helpen waren concrete opdrachten gesteld door acht lokale centra uit de culturele en creatieve sector. Het nieuwe culturele centrum zelf wil vier doelen gaan dienen: Learning and Outreach (educatie), Design Practitioners (onderzoek en ontwikkeling), Knowledge Exchange (onderzoeksresultaten in het hoger onderwijs beschikbaar stellen voor ontwerpers) en Design and Industry Focus (design inzetten als strategisch middel bij verandering). Met hun participatie werkten de toekomstige gebruikers dus mee aan de invulling van dit programma. De uitgangspunten van V&A Dundee doen bovendien sterk denken aan de originele principes van het eerste Victoria & Albert Museum dat in 1852 onder een andere naam in Londen werd opgericht. Volgens Albert, prins-gemaal van koningin Victoria, was het zaak de relatie tussen kunst en nijverheid, tussen vrije en toegepaste kunsten te laten zien, ter lering en inspiratie van het volk. Follett beaamt dat dezelfde missie ondersteund wordt, maar in geactualiseerde en toekomstbestendige vorm, want “design is a discipline of change” zegt ze.
Je hoeft het verleden niet te herhalen, maar je kunt er wel veel van leren, aldus Follett. Dat vindt ook Press, overtuigd van de grote rol die design speelt bij veranderingen. We zijn het kwijtgeraakt, meent hij, “and now we begin to reinvent it”. In de vorige eeuw maakten we een verschuiving mee van een sociale vormgeving met maatschappelijk verantwoorde ontwerpen naar een consumptieve met begerenswaardige producten, aldus Press. Nu ziet hij ‘service design’ als beloftevolle nieuwkomer. De actuele vraag is: wat is relevant voor deze wereld in deze tijd? Daarin schuilt volgens hem het wezen van schoonheid: relevantie.
foto: What Kristen Saw
In de GIDE-ruimtes op de campus heerste van 13 tot 17 februari bij de twaalf internationaal samengestelde teams een intense bedrijvigheid en werden culturele netwerken aangelegd. De creatieve processen moesten na drie dagen zichtbaar worden in de eindpresentatie: ze werden vertaald in architecturale voorstellen op posters (Water Taxi Floating Pontoon), in maquettes (Dramatherapie ruimte voor Dundee Rep Theatre & Creative Campus), installaties (ArtWorks TRiGGER network), video’s, foto’s en producten, zoals draagbare zitmeubelen voor museumbezoekers (DCA, Dundee Contemporary Arts). Dit leverde misschien geen baanbrekende innovaties op, maar wel verrassende resultaten die de acht lokale GIDE-projectpartners een nieuwe impuls kunnen geven.
foto: What Kristen Saw
GIDE Dundee 2012 was voor de deelnemers een inspirerende gebeurtenis. Hier werd de visie uit de lezing van keynote speaker Inns zichtbaar: “Design in Action is about cultural networks and learning through sharing”. Volgend jaar, in Ljubljana, zullen de studenten (nu tweede-, dan derdejaars) van de zeven opleidingen rapporteren over het project dat ze op de thuisbasis hebben uitgewerkt. Ook zullen dan de verschillende posters van de deelnemende studenten worden geëxposeerd en zal van elk land de beste verkozen worden.
foto: What Kristen Saw
Wil je reageren op dit artikel? Stuur een mailtje naar de redactie.