DTILEs

Marc Vlemmings, 31 juli 2010

Betegelen in 3 dimensies

Het duurde bijna tien jaar eer Erik Jan Kwakkel en Peter van der Jagt de productie van hun driedimensionale tegels onder de knie hadden.

Na een vergeefse tocht langs keramische bedrijven in Europa en Brazilië besloten zij om zelf een hogedrukgietmachine aan te schaffen en het pad van de zelfproducerende ontwerper in te slaan. Hun bedrijf DTILE lijkt een succes te worden.

“De volgende machine bouwen we zelf, dat lukt ons wel”, zegt ontwerper Peter van der Jagt zelfverzekerd. Mede-ontwerper Erik Jan Kwakkel en hij konden een paar jaar geleden een hogedrukgietmachine overnemen van Sphinx, maar deze machine wilde pas driedimensionale tegels produceren na een grondige renovatie. Als de vraag naar deze tegels blijft toenemen dan zit DTILE over een tijd met een gebrek aan productiecapaciteit, al kan dat snel opgelost worden door een grotere mal.
Dat hun driedimensionale tegels een succes zouden kunnen worden wisten de ontwerpers al in 2001, toen Droog Design ze als Construction Tiles presenteerde op de meubelbeurs van Milaan. Ze kregen veel aandacht in de media, werden genomineerd voor designprijzen en aangekocht door musea. De productie was helemaal handwerk, wat erg traag verliep en tamelijk onnauwkeurig was. Velen vroegen wanneer ze te koop zouden zijn. “Vanaf 2001 is de vraag naar de tegels altijd gebleven”, meldt Kwakkel. Destijds nam ook ontwerper Arnout Visser deel aan het project, maar hij is niet zo intensief betrokken bij de ontwikkeling van DTILE als Kwakkel en Van der Jagt. Zij besteden vrijwel al hun tijd aan de productie van de tegels, het ontwikkelen van nieuwe producten en aan het reilen en zeilen van het bedrijf.
“Met de driedimensionale tegel kun je een ruimte voorzien van een doorlopende laag tegels”, legt Kwakkel uit. Zijn collega-directeur Van der Jagt vervolgt: “Normale tegels zijn 15 bij 15 centimeter, de onze zijn 15 bij 15 bij 15. In dat grid maken wij onze ontwerpen. Tegels definiëren zich door hun patroon; één tegel is niets. Wij houden zó ontzettend veel van dat patroon dat we het niet willen onderbreken. Er zijn wel driedimensionale randen verkrijgbaar, maar die onderbreken het grid.”

Krimp

De tegels van DTILE worden toegepast in keukens en badkamers en voor bars in trendy cafés. “We maken tegels van de hoogste kwaliteit, die ook buiten gebruikt kunnen worden”, verzekert Kwakkel. Het typische van de driedimensionale tegels is volgens hem dat hun vorm zo vertrouwd voorkomt. “Het tegelpatroon ziet er zo natuurlijk uit, dat mensen het denken te herkennen, terwijl het een nieuw product is.” “Aan ons product hoeft niemand te wennen, dus zal het niet verouderen”, stelt Van der Jagt. De crux van het productieproces zit in het beheersen van de krimp die optreedt als in de mal het water aan de klei onttrokken wordt. Bij de productie van platte tegels treedt geen krimp op, omdat ze worden gemaakt van droge poederklei. Dat materiaal is echter niet geschikt voor de driedimensionale tegel. “Met de krimp begint de ellende”, zegt Kwakkel. “Daarom beginnen de tegelproducenten niet aan de productie van driedimensionale tegels.” Hij en Van der Jagt bezochten er vele in Europa en daarbuiten. “In Portugal is een producent een jaar voor ons bezig geweest.” Volgens hem is de keramische industrie niet bereid haar traditionele productiemethodes opzij te zetten en nieuwe te ontwikkelen. “Een instituut in Duitsland wilde wel onderzoek doen, maar het vroeg vijftigduizend euro en kon niet garanderen of het zou lukken.” De twee ontwerpers hadden inmiddels zelf zoveel kennis opgedaan van het hogedrukgieten dat zelf produceren een optie werd, met de steun van enige financiers. Het EKWC gaf hen de mogelijkheid om de van Sphinx overgenomen machine drie maanden in zijn werkplaats op te stellen om te experimenteren. Een van de grootste problemen was het ontwikkelen van een mal die een druk van dertig bar aankon. “Normaal wordt in de keramische industrie met een druk van zes bar gegoten”, legt Kwakkel uit. Van het EKWC verhuisde DTILE naar een pand op een industrieterrein in Arnhem. Daar maakt het nu ongeveer driehonderd tegels per dag en daarmee is volgens Kwakkel is maximale capaciteit van de machine nog niet bereikt. “Onze machine kan duizend tegels per dag maken. Ieder jaar willen we twintig procent nieuwe producten erbij hebben. We denken bijvoorbeeld aan tegels met verlichting.” De belangstelling was er al, nu beginnen de orders uit Nederland en Europa te op te komen. De tegels van DTILE zijn te koop via dealers in Nederland. Kwakkel en Van der Jagt zijn in gesprek met Droog Design, dat de driedimensionale tegels in zijn Droog Stores wil hebben.

... reageer