Manufactuur & Slave City

Redactie Items, 02 december 2012

Atelier van Lieshout

Het Museumplein heeft er niet alleen een hernieuwd Stedelijk Museum bij met de imposante badkuip, maar verderop, vlak bij het eveneens hernieuwde Rijksmuseum, heeft zich een nieuw organisch ‘gebouw’ gevoegd. Atelier van Lieshout is hier is neergstreken met zijn ’Hagioscoop’ die tijdens Amsterdam Art Weekend te zien is. Ook elders in de stad is Atelier van Lieshout te vinden. Galerie Grimm presenteert van 30 november tot 26 januari 2013 op beide locaties werk van Van Lieshout: 'Manufactuur' en ‘SlaveCity'.

De Hagioscoop is een boerderij van tien bij vijftien meter gemaakt van bruinachtig fiberglas uit het denkbeeldige jaar nul. Een autarkisch walhalla van huisnijverheid, noemt de bedenker, Joep van Lieshout, dit huis. Door de ramen zie je een keuken, een stal, een slaapkamer en een werkplaats.

In het verlengde hiervan presenteert de Amsterdamse galerie Grimm een grote overzichtstentoonstelling, getiteld ‘Manufactuur’. In de galerie in de Frans Halsstraat is het witte interieur ook in een boerderij veranderd. Midden in de met hout betimmerde ruimte staat een zeventien meter lange zaagmachine die uitsluitend door spierkracht wordt aangedreven, een tredmolen en een weefgetouw. De machines van Atelier Van Lieshout - zaag, weefgetouw en smeltoven - brengen een ode aan de verdwenen industrie. De muren van de galerie vormen de inwendige begrenzing van deze boerderij. Manufactuur sluit aan aan bij Van Lieshouts ‘New Tribal Labyrinth’, een serie die sinds 2011 gestaag in omvang toeneemt. Het uiteindelijke doel van ‘New Tribal Labyrinth’ is de totstandkoming van een enorme boerderij die bestaat uit een heleboel kleine, onderling verbonden boerderijen met sterk uiteenlopende historische en culturele contexten.

De sculpturen, machines, modellen, sculpturen, en tekeningen uit deze serie roepen het beeld op van een alternatieve samenleving. Zijn utopische en dystopische samenleving is eigenlijk niet eens ondenkbaar is in onze nabije toekomst. Er zal een revolutie ontstaan door het opraken van grondstoffen, waardoor de spanning tussen overmatige consumptie en eindige grondstoffen oplopen, voorziet Van Lieshout. De machtsstrijd leidt tot een revolutie waardoor arbeid anders georganiseerd zal worden en machtsstructuren veranderen, waardoor een nieuwe, tribale wereldorde ontstaat. Deze wereldorde is gebaseerd op drie pijlers: de industrie, de boerderij en traditie.

Grimms heeft een tweede galerieruimte op de Keizersgracht. Hier wordt het stedenbouwkundige plan SlaveCity getoond. Het project werkte Van Lieshout al eerder uit tussen 2005 en 2009. Het idee van een synthese tussen mens en machine of beter gezegd, van de mens als slaaf van het systeem, heeft hij verbeeld in een stedenbouwkundig plan voor een imaginaire stad voor 200.000 inwoners. De stad is gebaseerd op economische berekeningen. Slavecity kun je zien als een satire op de hyperefficiënte maatschappij, een enorme karikatuur van de 'Excel sheet maatschappij' die steeds grotere efficiency najaagt, maar tegelijkertijd in het teken staat van zelfvoorziening, duurzaamheid en vergroening. Van dit 21e-eeuwse concentratiekamp zijn maquettes, sculpturen, tabellen en tekeningen op canvas te zien.

Grimm presenteert tevens een catalogus met het nieuwe werk van ‘New Tribal Labyrith’.